9 วิธีเลือกอาหารสำหรับผู้สูงอายุ ทานอร่อยได้ประโยชน์ เสริมสุขภาพ

            เรื่องอาหารการกินเป็นสิ่งที่สำคัญ ไม่ว่าจะอยู่ในวัยใดหรืออายุเท่าไรก็ตาม เพราะอาหารเป็นแหล่งพลังงานโดยตรงและสำคัญต่อร่างกาย การรับประทานอาหารที่อร่อยและถูกสุขลักษณะ รวมถึงได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนจึงเป็นสิ่งการันตีเบื้องต้นว่าเราจะมีสุขภาพที่ดีตามมา อาหารแต่ละประเภทนอกจากจะให้พลังงานและคุณค่าที่แตกต่างกันแล้ว ก็ยังมีความเหมาะสมต่อคนในวัยต่าง ๆ ไม่เหมือนกัน โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่ร่างกายไม่เหมือนกับวัยหนุ่มสาว และบางรายก็มีโรคประจำตัวมาเป็นตัวแปร นั่นทำให้เราต้องคำนึงถึงความสำคัญของอาหารการกินของผู้สูงอายุมากยิ่งขึ้น เพื่อให้พวกท่านมีความสุข มีสุขภาพร่างกายที่แข็งร่าง และมีชีวิตยืนยาวอยู่กับเราไปอีกหลาย ๆ ปี อาหารที่เหมาะกับผู้สูงอายุนั้นจะเป็นเช่นไร วันนี้เรามีคำแนะนำมาฝากครับ

1. อาหารสำหรับผู้สูงอายุ เน้นอาหารที่มีคุณค่าต่อร่างกายแต่ให้พลังงานต่ำ

            ยิ่งอายุมากขึ้นระบบเผาผลาญและอัตราการใช้พลังงานของผู้สูงอายุยิ่งลดลง อาหารที่ให้พลังงานสูงจึงเป็นสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงมากที่สุด เพราะพลังงานที่เหลือใช้เหล่านั้นร่างกายจะสะสมเอาไว้ในรูปแบบของห่วงยางน้อย ๆ ตามเอวและพุง คงจะไม่ดีแน่ถ้าผู้สูงอายุมีไขมันมาพอก เพราะนอกจากจะอึดอัดและเคลื่อนไหวไม่สะดวก ยังเพาะโรคให้แก่พวกท่านด้วย ลองเปลี่ยนเป็นพวกธัญพืชหรือถั่วต่าง ๆ เพราะของอร่อยเหล่านี้ให้ประโยชน์และคุณค่าสูงมาก แต่ให้พลังงานต่ำ

2. ใส่ปากต้องเคี้ยวง่าย ถ้าเคี้ยวยากมันก็หมดอร่อย

            สีสัน หน้าตา และกลิ่นหอมของอาหารมันช่วยกระตุ้นความอยากอาหาร แต่ถ้าเอาใส่ปากแล้วมันเคี้ยวไม่ได้ เมื่อนั้นจากมื้ออาหารแสนสุขคงกลายสภาพเป็นความทรมานของผู้สูงอายุ อาหารของผู้สูงอายุควรเป็นวัตถุดิบที่นิ่มหรืออ่อนเหมาะแก่การเคี้ยว หรืออาจจะเลือกใช้กรรมวิธีการปรุงที่ทำให้อาหารนั้นนิ่มลง เพราะอาหารที่นิ่มและเคี้ยวง่าย นอกจากจะสร้างความสุขในระหว่างการรับประทาน มันยังสามารถย่อยได้ง่าย จึงช่วยถนอมระบบย่อยอาหารไม่ให้ทำงานหนักจนเกินไป

3. ควรผสมน้ำเป็นส่วนประกอบในมื้ออาหาร

            ผู้สูงอายุหลายคนไม่ชอบการดื่มน้ำ นี่เป็นปัญหาสำคัญที่พบได้มาก แทบไม่น่าเชื่อว่าเราจะพบเจอผู้สูงอายุที่ได้รับน้ำไม่เพียงพอและส่งผลต่อสุขภาพโดยรวม เพื่อแก้ไขปัญหานี้เราอาจจะเพิ่มเมนูที่มีน้ำเป็นส่วนประกอบเข้ามาในแต่ละมื้ออาหาร เช่น ซุปอร่อย ๆ หรือแกงจืดสักถ้วย ในระหว่างมื้ออาหารหากผู้สูงอายุไม่ยอมดื่มน้ำ ลองเปลี่ยนมาใช้น้ำที่มีรสชาติหวาน เช่นน้ำผลไม้ที่น้ำตาลไม่สูงมาช่วยดูสิครับ วิธีนี้จะช่วยกระตุ้นให้ผู้สูงอายุดื่มน้ำได้ดีขึ้น

4. เน้นอาหารที่มีกากใยสูง

            อีกหนึ่งปัญหาที่สำคัญของผู้สูงอายุคือเรื่องการขับถ่าย เพราะการทำงาน การเคลื่อนไหวของลำไส้ลดลงทำให้ท้องผูกได้ง่าย ยิ่งหากผู้สูงอายุท่านใดมีกิจกรรมการเคลื่อนไหวลดลง ปัญหาจะมากขึ้นและยิ่งรุนแรงขึ้น หันมาเน้นวัตถุดิบที่มีปริมาณกากใยอาหารสูงมาทำอาหาร จะช่วยแก้ปัญหาท้องผูกของพวกท่านได้ครับ แต่หากเพิ่มอาหารที่กากใยสูงแล้วยังไม่ดีขึ้น เดี๋ยวนี้เขามีใยอาหารเสริมขายกันแล้ว ลองเอามาเพิ่มดู ผู้สูงอายุจะได้สบายท้อง

5. อย่าเน้นหวาน

            ความหวานคือศัตรูที่สำคัญของสุขภาพ อาหารรสหวานและขนมหวานช่วยสร้างความสุขในการรับประทานก็จริง แต่หากทานโดยไม่บันยะบันยังแล้ว ความสุขจะแปรเปลี่ยนเป็น “นรก” นั่นก็เพราะความหวานที่มากเกินพอดีมันก่อโรคภัยให้แก่เราได้อย่างมหาศาล ลดปริมาณน้ำตาลที่ใช้ลงแล้วเปลี่ยนมาใช้วัตถุดิบที่ให้ความหวานตามธรรมชาติดู ที่สำคัญแม้เราจะใช้วัตถุดิบที่ให้ความหวานตามธรรมชาติแล้วก็ไม่ควรจะใช้ในปริมาณเยอะ แล้วผู้สูงอายุจะมีความสุขกับความหวานและไม่เป็นโทษต่อร่างกาย

6. จำกัดโซเดียม

            โซเดียมกับความดันสูงเป็นของคู่กัน ลดโซเดียมก็คือการจำกัดการรับประทานอาหารที่มีรสเค็ม แม้เราจะจำกัดอาหารที่มีรสเค็มแล้ว ก็ควรระมัดระวังว่าวัตถุดิบบางชนิดก็มีปริมาณโซเดียมสูงตามธรรมชาติมากอยู่แล้ว จึงควรพิถีพิถันและศึกษาข้อมูลโภชนาการให้มาก เราจะได้ไม่พลาดพลั้งไปทำร้ายผู้สูงอายุโดยไม่รู้ตัว

7. ความสะอาดคือสิ่งสำคัญที่สุด

            ภูมิต้านทานที่ลดลงตามวัย ย่อมเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อของผู้สูงอายุ เคยมีรายงานว่ามีผู้สูงอายุจำนวนมากที่ต้องเข้าโรงพยาบาลเพราะการรับประทานอาหารที่ไม่สะอาด บางรายอาการหนักหนาถึงขั้นติดเชื้อในกระแสเลือดเลยก็มี การปรุงอาหารให้ผู้สูงอายุจึงต้องระวังเรื่องความสะอาด ตั้งแต่ความสะอาดของวัตถุดิบที่ใช้ปรุงอาหาร ภาชนะที่ใช้ประกอบอาหารและใส่อาหาร และที่สำคัญคือกรรมวิธีในการปรุงอาหารความร้อนที่ใช้ต้องถึงเกณฑ์เท่านั้น

8. เพิ่มการใช้เครื่องเทศและสมุนไพรที่มีประโยชน์

            ยิ่งอายุมากขึ้นความอยากอาหารยิ่งลดลง อาการเบื่ออาหารไม่ใช่เพราะอาหารไม่อร่อย แต่ความเสื่อมถอยของร่างกายที่เกิดขึ้นทั้งการดมกลิ่นและการรับรู้รสชาติทำให้ความอยากอาหารลดลง การแก้ปัญหาโดยการเพิ่มรสชาติอาหารให้จัดจ้านขึ้นไม่ใช่การแก้ปัญหาที่ดีนัก เพราะรสชาติบางอย่างที่เพิ่มลงไปเป็นโทษต่อร่างกายมากกว่า ลองหันมาใช้เครื่องเทศหรือสมุนไพรบางชนิดเพิ่มในการปรุงอาหารดู เพราะกลิ่นเฉพาะตัวของเครื่องเทศจะช่วยกระตุ้นความอยากอาหารของผู้สูงอายุได้ และที่สำคัญเครื่องเทศและสมุนไพรหลายชนิดยังมีสรรพคุณที่มีประโยชน์ต่อร่างกายอีกด้วย

9. อาหารสำหรับผู้สูงอายุ เลี่ยงของที่เกิดโทษ เปลี่ยนมาใช้ของทดแทน

            อาหารหลายชนิดมีรสชาติที่อร่อยเพราะวัตถุดิบหลักบางอย่าง แต่วัตถุดิบนี่แหละที่อาจจะทำลายสุขภาพของผู้สูงอายุ เช่น กะทิในแกงกะทิ เป็นต้น ลองประยุกต์ดูว่าพอจะมีวัตถุดิบใดบ้างที่พอจะนำมาทดแทนได้ ที่สำคัญต้องมีประโยชน์และไม่ทำให้รสชาติอาหารเปลี่ยน นั่นจะทำให้อาหารมื้อนั้นนอกจากจะอร่อยแล้วยังเปี่ยมไปด้วยคุณประโยชน์และให้คุณค่าที่ดีต่อร่างกายของผู้สูงอายุอีกด้วย

            ผู้สูงอายุก็ต้องได้รับการดูแลที่พิถีพิถันไม่ต่างจากการดูแลเด็ก การเอาใจใส่ดูแลจึ้งมีขั้นตอนที่ละเอียด เพราะร่างกายของผู้สูงอายุเสื่อมถอยและอ่อนแอเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว การใส่ใจดูแลพวกท่านจึงสะท้อนถึงความรักและความห่วงใยที่บรรดาลูกหลานจะมอบให้ท่านในบั้นปลายของชีวิตได้ เหนือสิ่งอื่นใดนอกจากการดูแลทางร่างกายแล้ว การดูแลจิตใจก็สำคัญไม่แพ้กัน เพื่อให้ท่านได้ใช้ชีวิตในบั้นปลายได้อย่างมีความสุข แวดล้อมไปด้วยความรักและความเอาใจใส่ของลูกหลานครับ